بررسي تأثير پشت گرد برروي ميزان انعطاف‌پذيري در دختران دانشجو (رشته تربيت بدني)

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: طرح تحقیق
مقدمه ۲
بیان مسئله ۳
ضرورت و اهمیت تحقیق ۴
هدف تحقیق ۴
اهداف اختصاصی ۴

فرض های تحقیق ۵
محدودیت های تحقیق ۵
تعاریف عملیاتی واژه ها و اصطلاحات ۵
فصل دوم: ادبیات تحقیق
مقدمه ۸
وظایف ستون فقرات ۸
میزان حرکت در ناحیه پشت ۱۰
عضلات ناحیه پشتی ۱۱

انعطاف پذیری ۱۱
انعطاف پذیری و انواع آن ۱۲
فهرست مطالب
عنوان صفحه
محدود کننده های انعطاف پذیری ۱۲
سن و قابلیت انعطاف پذیری ۱۳
انعطاف پذیری و پیشگیری از صدمات ۱۴
عدم انعطاف پذیری ۱۵
توسعه انعطاف پذیری ۱۶
کیفوز ۱۷
تاریخچه ناهنجاریهای کیفوز ۱۷
انواع کیفوز ۱۸
عضلات ۲۱
ارتباط کیفوز با عمکلردهای فیزیولوژیک ۲۱

سابقه مطالعاتی تحقیق ۲۲
فصل سوم: روش تحقیق
روش تحقیق ۳۰
جامعه آماری ۳۰
نمونه آماری ۳۰
وسایل موردنیاز در تحقیق ۳۰

فهرست مطالب
عنوان صفحه
روش اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات ۳۱
فصل چهارم: نتایج و تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
مقدمه ۳۳
اطلاعات جمع آوری شده ۳۳

سن نمونه ها ۳۴
قد آزمون فرضیه اول و دوم ۳۵
فصل پنجم: خلاصه و پیشنهادات
مقدمه ۳۷
خلاصه پژوهش ۳۷
نتایج تحقیق ۳۸
پیشنهادات ۳۸

مقدمه
ازمیان اجزای ساختاری و اسکلتی شاید ستون فقرات را بتوانیم با اهمیت ترین جزء ازبدن محسوب نماییم. زیرا گذشته از اینکه حافظ و حمایت کننده نخاع یکی از حساس ترین بخش های بدن می باشد.

این ستون متحرک با تغییرات خود می تواند اشکال مختلفی به بدن داده و وضعیت های گوناگونی راطراحی می نماید. ازطرف دیگر قوسهایی که درستون فقرات وجود دارند ازوارد شدن مستقیم فشار و نیروهایی که ازطرف بالا می آیند به سرجلوگیری می نمایند و این نیروها درقوسها تعدیل میگردند.

همچنین نقش حرکتی ستون فقرات است که حرکات این ستون مدیون حرکات جزئی است که درهریک از دیسکهای بین مهره ای بوجود می آید و این حرکات جزئی هستند که درمجموع بعنوان یک حرکت مثلاخم شدن یا چرخش نمایانگر می شوند و اگر هرکدام از این اجزاء حرکت دچار اختلال گردند نهایتاً حرکت را دچار اختلال می نمایند.

ستون فقرات انسان درهنگام تولد دو انحنای اولیه دارد قوس بزرگتر درناحیه پشتی و قوس کوچک درناحیه خاجی می باشد همگام با چهاردست و پا رفتن ایستادن و راه رفتن قوسهای ناحیه پشت و خارجی دارای تحدب خلفی بوده که به نام کیفوز پشتی و خاجی معروف می باشد.

افزایش غیر طبیعی قوس ناحیه پشتی را گرد پشتی یا کیفوزیس می نامند دراین عارضه که قسمت بالای پشت گرد شده استخوان جناغ فرو می رود و سینه پایین می آید. بدین ترتیب حفره سینه کوچک می شود و احتمالاً اندامهای بسیار حساس داخلی ازموقعیت اصلی خود تغییر جا می دهند. درموارد شدید،

بروز این ناهنجاری همراه با اختلالات تنفسی و خستگی زودرس است امروزه تمام دست اندرکاران و مربیان ورزشی معتقدند که برای رسیدن به سطوح بالای قهرمانی به آمادگی جسمانی بالایی نیاز است.

دراین میان عامل انعطاف پذیری از اهمیت بسزایی برخوردار است، چرا که انعطاف پذیری با افزایش دامنه حرکت حول مفاصل اولاً ازدردهای عضلانی و آسیبهای ورزشی جلوگیری می‌کند و ثانیاً به بهبود اجرای فعالیت های ورزشی کمک می نماید. فردی که دارای ستون فقرات غیر قابل انعطاف است دربسیاری از فعالیت های جسمانی و همچنین درجذب کامل ضربات وارده بر ستون فقرات درهنگام راه رفتن، دویدن و پریدن ناتوان می‌باشد.

عدم انعطاف پذیری در پشت همچنین می تواند باعث وضعیت بد بدنی، فشردگی اعصاب محیطی و اندازه گیری های دردناک شود. تست میدانی که دراین تحقیق جهت سنجش انعطاف عضلات پشتی ستون فقرات به کار میرود، تست خمش به پشت است.

بیان مسئله
افزایش غیر طبیعی قوس ناحیه پشتی را که گردن پشتی یا کیفوزیس می نامند یکی از عارضه های شایع درناحیه خلفی ستون مهره های پشتی است. عارضه گرد پشتی انواع مختلف دارد که درنوع حاد آن بخشی ازستون فقرات به صورت زاویه دار بیرون می زند که قوز نام دارد. این عارضه ارتباط نزدیکی با ضعف عضلات پشت و جلوی سینه دارد.

تحقیق حاضر درنظر دارد با تعیین میزان انحنای مهره های پشتی و ارتباط آن با میزان خمش به پشت دانشجویان دختر غیر تربیت بدنی مراجعه کننده به باشگاه ورزشی که برای پرکردن اوقات فراغت ورزش می کنند تعیین نماید که آیا بین میزان عارضه پشت گرد و میزان خمش به پشت ارتباط معنی داری وجود خواهد داشت یا خیر؟

ضرورت و اهمیت تحقیق
ازآنجا که ساختار استخوانی بعضی از مفاصل هم موجب محدودیت درانعطاف پذیری می شود یعنی علاوه بربافتهای نرم که نقش بخصوصی دارند وضعیت های عادتی بدن و کارهای سنگین مزمن دامنه حرکتی را محدود کرده و منجر به کوتاه شدگی تطبیقی عضلات می گردند این تحقیق درنظردارد میزان ارتباط این عوامل را تعیین نماید.

هدف تحقیق
هدف کلی پژوهش تعیین رابطه میزان انحنای مهره های پشتی و انعطاف پذیری درتست خمش به پشت می باشد.

اهداف اختصاصی
۱) ارائه پیشنهاداتی برای اصلاح ناهنجاری کیفوز پشتی.
۲) میزان خمش به پشت دانشجویان مبتلا به عارضه کیفوز و دانشجویان فاقد این عارضه تعیین و مقایسه نماید.
۳) درصد شیوع کیفوز پشتی دردانشجویان غیر تربیت بدنی تعیین می شود.
۴) رابطه کیفوز پشتی با میزان قد تعیین می شود.

فرض های تحقیق
بین انعطاف پشت و میزان انحنای مهره های پشتی ارتباط معنی داری وجود ندارد (دارد).
بین انحنای پشت و میزان قد ارتباط معنی داری وجود ندارد‌ (دارد).

محدودیت های تحقیق
محدودیت های قابل کنترل
۱) سن جامعه مورد تحقیق
۲) زمان فعالیت تحقیق که ازتاریخ ۱۵/۱/۸۵ لغایت ۱۵/۳/۸۵ بوده است.
۳) آزمودنی های این تحقیق ازمیان دانشجویان دختر غیر تربیت بدنی مراجعه به یک باشگاه ورزشی می باشند.

محدودیت های غیر قابل کنترل
۱) هیچ گونه کنترلی برروی فعالیت های قبل از اندازه گیری درآن روز وجود نداشت.
تعاریف عملیاتی واژه ها و اصطلاحات
۱) عارضه پشت گرد: منظور وضعیتی است که زاویه بین مهره چهارم پشتی و مهره دوازدهم پشتی با استفاده از فرمول برابر با ۴۰ یا بیشتر از ۴۰ باشد. (۱۰)

۲) انعطاف پذیری: انعطاف پذیری، حرکت آزادانه مفصل درسراسر دامنه حرکتی خود است و یا توانایی به کشش واداشتن نسوج اطراف یک مفصل است.

مقدمه
با توجه به اهمیت و نقش انعطاف پذیری درامر سلامتی وورزش این فصل ازچهار قسمت تشکیل شده است درقسمت اول به بحث درباره وظایف ستون فقرات و میزان حرکت آن خواهیم پرداخت و درقسمت دوم به توضیح درمورد عضلات ناحیه پشت و نقش آنها در حفظ وضعیت صحیح بدن می پردازیم و درقسمت سوم به تعریف انعطاف پذیری، انواع و نقش آن درسلامتی و ورزش خواهیم پرداخت ودرقسمت چهارم عارضه کیفوز موردبحث قرار گرفته است.

وظایف ستون فقرات
بطور کلی ساختمان ستون فقرات بنحوی است که دو وظیفه مهم متضاد ومتفاوت را بخوبی انجام می دهد. یعنی از یک طرف ستون فقرات مرکزی جهت تحرک و انعطاف پذیری می باشد و ازطرف دیگر ستون فقرات بعنوان سمبل ثبات و استحکام دربدن مطرح است. همچنین ستون فقرات نه تنها از احشاء و اعضای درونی شکم محافظت می نماید. وظیفه دیگر ستون فقرات جذب و تحمل فشارها و نیروهای وارد برآن است.

ستون فقرات دارای چهار انحناء یا برآمدگی قوسی می باشد که دو انحناء بطرف جلو و دو انحناء به طرف عقب می باشد و انحناء یاقوس قسمت پشت بطرف عقب است. وجود قوسهای فوق درستون فقرات باعث می گردد که مقاومت و تحمل فشارها و استرس های وارد برستون فقرات تا حدود ده برابر افزایش یابد.

ستون فقرات را می توان به دوقسمت یا دو ستون تقسیم کرد یکی ستون قدامی که ازجسم یا تنه مهره تشکیل شده و دیگر ستون خلفی که ازقوس مهره ها بوجود می آید.

برای حفظ ثبات و پایداری و استحکام مهره ها وایجاد تحرک و انعطاف پذیری عوامل متعددی دخالت دارند که بطور خلاصه عبارت است از:
ا) عضلات
عضلات درناحیه ستون فقرات که درشکل است یکی عضلاتی که درناحیه کمر قرار گرفته اند و دیگر عضلاتی که دراتصالات آن درقسمت های دیگر ستون فقرات بوده و در ناحیه کمر نیز اتصالاتی دارند.
عضلات ستون فقرات نه تنها باعث ثبات و استحکام می شوند بلکه د رایجاد حرکت ستون فقرات هم شرکت دارند تقریباً تمام چهار طرف ستون فقرات توسط عضلات متعددی پوشیده شده است.
۲)لیگامنت ها (رباطها)

لیگامنت ها همچون طنابی دردو طرف جلو وعقب مهره ها قرار گرفته اند. لیگامنت ها هم به شکل کوچک و کوتاه که فقط بین دو مهره قرار می گیرند و هم به شکل بزرگ که درطول چندین مهره واقع می شوند وجود دارد.

۳) دیسک بین مهره ای
دیسک بین حجم یا تنه بین دو مهره قرار دارد. دیسک از دو قسمت محیط وهسته بوجود می آید. کار و وظیفه دیسک درورزشکاران دارای اهمیت بسیار زیادی است.

۴)سطوح مفصلی بین زواید مهره ها
هرمهره ازدو قسمت تشکیل شده یکی تنه و دیگری زوائد مهره .در ستون فقرات بجز تنه مهره ها که با یکدیگر مفصل تشکیل می دهند درقسمت عقب ستون فقرات هم یک سری مفاصل سینوویال مخصوص داریم. این مفاصل ازاتصال سطوح مفصلی زواید استخوانی بوجود می آیند.

۵)ساختمان مهره ها
ازعوامل دیگر ایجاد ثبات و تحر درستون فقرات، نحوه قرارگرفتن مهره ها و دیسک بین آنها است. (۱)
میزان حرکت درناحیه پشت
فاصله موجود بین دو مهره که توسط دیسک پر می شود، امکان هرگونه حرکتی را حول سه محور حرکتی فراهم می سازد. ولی بایستی توجه داشت یک مهره ازمفصل فوقانی یا تحتانی خودش دارای حرکتی جزئی است.

ولی وقتی چندین مهره دریک جهت تا می شود فلکش را می توان با زاویه بیشتری مشاهده نمود. درناحیه مهره های پشتی حرکت اکستشن به علت بلند بودن زائده های شوکی این مهره ها با محدودیت انجام می شود. درحرکت فلکشن جانبی ناحیه پشتی به علت وجود سطوح مفصلی دنده ها به طور محدود انجام می شود هردنده به سطح مفصلی موجود در مهره ها و دیسک های بین آنها اتصال می یابند و علاوه بر این هر دنده به زائده های عرضی مهره های پائینی نیز مفصل می شود. درحرکت چرخش ستون مهره ها دراین ناحیه تقریباً آزاد انجام می شود.(۲)

عضلات ناحیه پشتی
عضلاتی که درستون فقرات بر روی مهره ها اثر گذارند عبارتند از: ذوزنقه، متوازی الاضلاع، راست کننده ستون مهره ها، بین دنده ، سینه ای بزرگ و سینه ای کوچک.

انعطاف پذیری
انعطاف پذیری رامی توان به این صورت تعریف کردبه قابلیت حرکت مفاصل بدن شخص تا حداکثر دامنه حرکتی بدون ایجاد آسیب انعطاف پذیری گفته می شود. انعطاف پذیری یک عامل عمومی نبوده، بلکه نسبت به مفاصل، ورزشها یا فعالیت های جسمانی خاص ویژگی دارد.

مثلاً هایپر اکستنشن ستون فقرات بوسیله شکل و نحوه قرارگیری زائده های شوکی محدود می شود. هم چنین خم شدن، دورشدن بوسیله شکل و نحوه قرارگیری زائده های شوکی محدود می گردد. انعطاف پذیری هم چنین با اندازه بدن جنس سن و فعالیت ارتباط دارد. هر افزایشی درچربی بدن معمولاً انعطاف پذیری راکاهش می دهد.

زنان عموماً نسبت به مردان گروه سنی خود انعطاف پذیری بیشتری دارند از تولد تا پیری یک کاهش تدریجی درانعطاف پذیری وجود دارد، بنحوی که بافتهای نرم خاصیت ارتجاعی خود را ازدست می دهند.

این کاهش درنتیجه عدم حفظ یک برنامه فعال حرکتی با دامنه کامل حرکت ایجاد می شود.
افراد فعال نسبت به غیر فعال انعطاف پذیری بیشتری دارند، زیرا انعطاف پذیری دائماً تابع عادات حرکتی است زمانی است زمانی که عضلات دروضعیت کوتاه شدن نگه داشته می شوند. بافتهای نرم